ISO 20022: Kończy się okres przejściowy dla płatności transgranicznych SWIFT

ISO 20022 to globalny standard wymiany danych w płatnościach, który krok po kroku zastępuje stare komunikaty SWIFT MT. Już w listopadzie 2025 roku stanie się obowiązkowy w przelewach transgranicznych w systemie SWIFT, a w kolejnych latach obejmie także SEPA i ELIXIR. Sprawdź, co się stanie, jeśli bank zdecyduje się nie wdrażać zmian.

Czym jest ISO 20022 i dlaczego powstał?

ISO 20022 to uniwersalny format komunikatów finansowych. Opiera się na języku XML i pozwala przesyłać znacznie bogatsze i lepiej zorganizowane dane niż dotychczasowe standardy. Można to porównać do przejścia od prostego, telegraficznego języka do dokładnego i szczegółowego opisu.

Stare formaty, takie jak SWIFT MT, powstały w latach 70. XX wieku. Miały określone pola o ograniczonym rozmiarze, więc trudno było w nich dodawać nowe informacje. Zmieniające się przepisy (np. dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy – AML) oraz rosnące potrzeby biznesowe sprawiły, że branża finansowa potrzebowała nowego rozwiązania.

ISO 20022: jak sobie przetestujesz, tak się zmigrujesz – CCA Europe.pl

Korzyści wynikające z ISO 20022

Wdrożenie nowego standardu niesie ze sobą szereg korzyści. Wpływają one na efektywność i bezpieczeństwo operacji finansowych:

Ustrukturyzowane dane

Komunikaty w formacie ISO 20022 pozwalają przesyłać dokładne i uporządkowane dane o płatniku, odbiorcy i płatności. Wszystkie ważne informacje, takie jak: adresy, daty, identyfikatory faktur czy kody celów płatności, trafiają do odpowiednich pól. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko błędów wynikających z ręcznego wprowadzania danych.

Większa automatyzacja

Dzięki pełnym i uporządkowanym danym systemy komputerowe mogą same przetwarzać transakcje. Banki i firmy mogą automatycznie uzgadniać płatności, zarządzać pieniędzmi i prowadzić księgowość. To zmniejsza koszty i przyspiesza przetwarzanie płatności.

Poprawa zgodności z regulacjami (compliance)

Nowy standard pomaga spełniać przepisy, np. AML i KYC (Know Your Customer). Banki otrzymują bardziej szczegółowe dane, które ułatwiają identyfikację beneficjentów i pomagają monitorować transakcje pod kątem potencjalnych zagrożeń.

Kompatybilność i globalność

ISO 20022 jest uniwersalny. Ułatwia komunikację między różnymi systemami i krajami. Eliminuje potrzebę stosowania wielu lokalnych standardów, co obniża złożoność i koszty integracji.

Kogo dotyczy ISO 20022?

Migracja na ISO 20022 ma wpływ na wszystkich uczestników systemu płatniczego:

Banki i instytucje finansowe: To one są głównymi beneficjentami. Muszą do nowego standardu przygotować swoje systemy – zmienić infrastrukturę, oprogramowanie i procedury pracy.

Firmy i korporacje: Będą przesyłać więcej danych w przelewach, w tym pełne adresy i identyfikatory. Ich systemy finansowo-księgowe (np. ERP) muszą być gotowe do wysyłania i odbierania komunikatów ISO 20022.

Klienci indywidualni: Zmiana będzie dla nich prawie niezauważalna, ale sprawi, że przelewy będą szybsze i bezpieczniejsze, np. zagraniczne wpłaty dotrą szybciej.

Regulatorzy i organy nadzoru: Będą lepiej widzieć przepływy pieniędzy, co ułatwi im kontrolę i walkę z przestępczością finansową.

Harmonogram wdrażania ISO 20022

Migracja to proces stopniowy. Każdy system płatniczy ma swój własny harmonogram:

2023 rok: System TARGET2 w strefie euro przeszedł na ISO 20022. W ten sposób rozpoczął się okres przejściowy.

Wrzesień roku 2025: Polski system płatności wysokokwotowych SORBNET ma przejść wyłącznie na ISO 20022.

Listopad roku 2025: Upływa okres przejściowy dla płatności transgranicznych SWIFT. Od tego momentu banki w pełni przechodzą na nowy format. Dotychczasowy standard MT nie będzie już obsługiwany w transakcjach transgranicznych.

Listopad roku 2026: Nowy standard stanie się obowiązkowy dla przelewów SEPA (Instant Credit Transfer).
2026 rok i kolejne lata: Polski system ELIXIR, który obsługuje przelewy krajowe w złotówkach, ma przejść na ISO 20022.

A co, jeśli bank nie zdąży wdrożyć ISO 20022?

Brak wdrożenia ISO 20022 w terminie stanowi poważne ryzyko. Bank, który nie dostosuje swoich systemów, może w pewnym momencie nie być w stanie wysyłać ani odbierać płatności w najważniejszych systemach. Firmy i klienci mogą być narażeni na opóźnienia, a w najgorszym wypadku na odrzucenie transakcji.

Istnieją rozwiązania tymczasowe, które pozwalają bankom na funkcjonowanie w okresie przejściowym:

Usługa translacji SWIFT (in-flow translation): SWIFT oferuje usługę, która tłumaczy komunikaty w formacie MX na MT i odwrotnie. Jest to rozwiązanie awaryjne, które pozwala bankom komunikować się między sobą na różnych etapach migracji. Wiąże się to jednak z ryzykiem utraty szczegółowych danych (trunkacja) oraz opłatami. Może to negatywnie wpłynąć na procesy AML i screeningowe. Dodatkowo może być ono odpłatne i z czasem drożeć.

Translator po stronie banku lub dostawcy: Bank może użyć własnego konwertera lub skorzystać z rozwiązania zewnętrznego dostawcy. To zmniejsza presję czasu, ale wiąże się z dodatkowymi kosztami licencji, wdrożenia i utrzymania. Takie rozwiązanie działa jak „most” – nie jest pełną modernizacją systemu.

Obsługa przez bank pośredniczący (correspondent): Bank może zlecić konwersję i formatowanie komunikatów bankowi partnerskiemu, który już obsługuje ISO 20022. Wymaga to dodatkowych opłat i wiąże się z zależnością od zewnętrznego podmiotu.

Rozwiązania te nie zwalniają z obowiązku docelowego wdrożenia ISO 20022.

Wdrożenie ISO 20022: branża finansowa się nie spieszy

Opłaty SWIFT

Usługa konwersji MT do ISO 20022 jest planem awaryjnym, na krótki czas. Korzystanie z niej wiąże się z miesięczną opłatą. Całkowita opłata za kod BIC zależy od Global Tier, a miesięczna opłata od liczby przesyłanych komunikatów.

Koszt – to informacja poufna. Aby ją poznać, trzeba się zalogować do portalu SWIFT. Opłaty zaczną być naliczane od stycznia 2026 roku. Opłaty nie są wliczone w taryfy Fixed Fee ani SWIFT Essentials i będą regularnie weryfikowane.

Aby uniknąć opłat, zakończ migrację do ISO 20022 na czas. Nie wysyłaj komunikatów FIN/MT dla transgranicznych płatności międzybankowych po listopadzie 2025 roku.

Te rozwiązania to tylko awaryjne wsparcie. Nie zwalniają Cię z obowiązku pełnej modernizacji. Pełne korzyści z ISO 20022 możesz czerpać tylko dzięki natywnemu wdrożeniu nowego standardu.

Jeśli banki nie zareagują na czas, narażają się na ryzyko utraty wiarygodności i opóźnień operacyjnych. Mogą też ponieść dodatkowe koszty. Dla firm, które chcą w pełni wykorzystać potencjał nowego standardu, oferujemy wsparcie w dostosowaniu do nowego formatu.