Scraping the web, czyli jak skutecznie pozyskiwać dane z internetu
Internet to ogromne źródło informacji, ale ręczne pozyskiwanie danych ze stron zajmuje dużo czasu i jest podatne na błędy. Automatyzacja zbierania danych, czyli scraping, pozwala szybko i dokładnie pozyskiwać potrzebne informacje. W tym artykule przybliżymy, co oznacza scraping the web, jakie techniki się przy nim stosuje i jak wykorzystaliśmy go w pracy z klientem.
Będziemy również czerpać z doświadczenia jednego z liderów rynku – Marka Birkheada, dyrektora ds. danych w JPMorgan Chase, który w wywiadzie dla McKinsey podzielił się swoimi spostrzeżeniami na temat zarządzania danymi w erze AI.
Co oznacza „scraping the web”?
Scraping the web (lub web scraping) to proces automatycznego pobierania danych z różnych stron internetowych. Dla osoby nietechnicznej brzmi to dosyć skomplikowanie. Wyobraź więc sobie, że chcesz zebrać dane z setek stron internetowych. Interesują Cię na przykład ceny produktów, terminy wydarzeń czy dane kontaktowe. Ręczne gromadzenie tych informacji zajęłoby Ci dużo czasu i byłoby bardzo męczące.
Scraping the web (lub inaczej web scraping) to sposób na zautomatyzowanie tego zadania. Specjalny program, który nazywany scraperem lub botem, działa jak wirtualny poszukiwacz. Odwiedza wskazane strony, „czyta” ich zawartość tak jak człowiek, ale dużo szybciej i dokładniej, a następnie wyciąga z nich konkretne informacje, które są Ci potrzebne.
Dzięki temu nie musisz samodzielnie przeglądać setek stron i kopiować danych. Bot robi to za Ciebie, a Ty otrzymujesz uporządkowane informacje. Pobrane dane są gotowe do analizy czy dalszego wykorzystania.
Popularne techniki web scrapingu
Web scraping można wykonywać na różne sposoby. Zależy to od tego, jak zbudowana jest strona i jakie dane chcesz zebrać. Warto wiedzieć, że strony internetowe można podzielić na statyczne i dynamiczne:
- Strony statyczne to takie, które mają niezmienną zawartość. Tekst i obrazy są zapisane na serwerze i wysyłane do przeglądarki dokładnie w takiej formie. Te strony są łatwiejsze do scrapowania. Bot może od razu przeczytać ich kod HTML i wyciągnąć potrzebne dane.
- Strony dynamiczne generują treści w locie, często dzięki skryptom JavaScript. To oznacza, że dane mogą pojawiać się dopiero po interakcji użytkownika (np. kliknięciu) lub po załadowaniu dodatkowych elementów. Tu potrzebne są bardziej zaawansowane techniki, jak headless browsing, żeby „zobaczyć” i zebrać te dane.
Oto kilka najpopularniejszych metod:
Parsowanie HTML
To najprostsza technika. Bot „czyta” kod strony, czyli jej „szkielet” w formacie HTML i wyciąga z niego potrzebne elementy, na przykład tekst, tabele czy linki. Wyobraź sobie, że czyta książkę, szuka nagłówków i zaznacza ważne fragmenty.
Korzystanie z API
Niektóre strony udostępniają specjalne „drzwi” – API (ang. Application Programming Interface), przez które można prosto i legalnie pobierać dane w ustrukturyzowany sposób. Możemy to porównać do gotowej listy informacji, które możesz od razu pobrać, bez konieczności samodzielnego przeszukiwania całej strony.
Headless browsing (przeglądanie bez wizualizacji)
Niektóre strony pokazują dane dopiero po kliknięciu. Inne korzystają z nowoczesnych technologii, takich jak JavaScript. Wtedy treść pojawia się dopiero w trakcie działania strony. W takich przypadkach bot działa jak przeglądarka internetowa. „Wchodzi” na stronę, klika, przewija i zbiera dane. Jednak wszystko odbywa się bez wyświetlania grafiki czy okien. Dlatego mówimy o „przeglądaniu bez wizualizacji”.
OCR i scraping obrazów
Czasem ważne dane są umieszczone nie w tekście, a w obrazach, jak w przypadku skanów dokumentów czy wykresów. Wtedy stosuje się technologię OCR (rozpoznawanie znaków), która potrafi „przeczytać” tekst ze zdjęć i zamienić go na cyfrową treść.
Zastosowania web scrapingu
Web scraping przydaje się wszędzie tam, gdzie ręczne zbieranie informacji to prawdziwa udręka i pochłania masę czasu. Zobacz, jak możesz wykorzystać scraping, żeby odciążyć siebie i swój zespół.
Monitorowanie cen konkurencji
Zamiast godzinami wertować strony możesz przekazać zadanie botowi, który sam regularnie sprawdza ceny u konkurentów. Dzięki temu możesz szybko reagować na zmiany i dostosować swoją ofertę. Nie ryzykujesz, że zostaniesz w tyle. To jak mieć czujnego asystenta, który stale trzyma rękę na pulsie rynku.
Zbieranie opinii klientów
Opinie i recenzje potrafią się pojawiać w różnych miejscach – na forach, w sklepach internetowych, mediach społecznościowych. Bot je zbiera i porządkuje, dzięki czemu łatwiej wyłapujesz sygnały, co się klientom podoba, a co warto poprawić. To szybki sposób na słuchanie głosu klientów – bez ciągłego siedzenia przed ekranem.
Śledzenie trendów na rynku
Web scraping pomaga wyłuskać informacje z różnych źródeł, dzięki czemu łatwiej dostrzegasz nowe trendy i zmiany. Nie musisz się martwić, że coś przeoczyłeś – bot zbierze dla Ciebie wszystko w jednym miejscu, żebyś mógł podejmować lepsze decyzje biznesowe.
Aktualizacja baz danych
Jeśli prowadzisz listę produktów, dostawców czy klientów, to wiesz, jak szybko dane się dezaktualizują. Bot automatycznie sprawdza, czy nie pojawiły się nowe informacje lub zmiany, i sam uzupełnia Twoją bazę. To oszczędność czasu i pewność, że zawsze pracujesz na aktualnych danych.
Monitorowanie ofert pracy
Dla osób zajmujących się rekrutacją ręczne śledzenie nowych ogłoszeń to żmudna praca. Bot robi to za Ciebie – codziennie sprawdza setki stron, wyłapuje nowe oferty i przekazuje Ci gotową listę. Dzięki temu szybciej znajdziesz odpowiednich kandydatów i nie przegapisz żadnej okazji.
Śledzenie informacji o dofinansowaniach – nasze rozwiązanie
Scraper regularnie przeszukuje strony urzędów, żebyś nie musiał codziennie klikać i szukać nowych szans na wsparcie finansowe. To wygodne rozwiązanie, które pozwala szybko reagować i nie przegapić ważnych terminów.
Ograniczenia web scrapingu
Web scraping może naprawdę ułatwić życie, ale warto pamiętać, że nie jest to rozwiązanie idealne i bezproblemowe. Oto kilka rzeczy, które mogą Cię zaskoczyć lub sprawić Ci trudność:
Ryzyko blokad i ograniczeń
Właściciele stron często nie chcą, żeby ktoś automatycznie pobierał ich dane. Dlatego stosują różne zabezpieczenia, które mogą zablokować Twojego bota, jeśli będzie zbyt często odwiedzał stronę albo wysyłał zbyt dużo zapytań naraz. W praktyce oznacza to, że scraper musi działać z wyczuciem – inaczej może przestać działać, a Ty zostaniesz bez dostępu do potrzebnych informacji.
Brak standaryzacji danych
Każda strona internetowa ma własny sposób prezentowania informacji – czasem dane są w tabelkach, innym razem w tekstach czy ukryte pod różnymi zakładkami. To sprawia, że scraper musi „uczyć się” każdej strony osobno, co wymaga czasu i nakładów. Jeśli strony się zmieniają, trzeba go ciągle dostosowywać.
Zależność od zmian na stronach
Strony internetowe nie są statyczne – właściciele często je zmieniają, poprawiają, dodają nowe elementy. Każda taka zmiana może „zepsuć” działanie Twojego bota. W praktyce oznacza to, że scraper wymaga ciągłego nadzoru i aktualizacji, żeby nie przestał działać w kluczowym momencie.
Ograniczenia techniczne
Czasem strony wyświetlają dane dopiero po zalogowaniu. Niektóre strony korzystają z nowoczesnych technologii, które utrudniają zbieranie informacji. W takich sytuacjach scraping jest trudniejszy. Może wtedy wymagać dodatkowych rozwiązań technicznych.
Legalność web scrapingu
Legalność tej techniki pozyskiwania danych bywa tematem trudnym i czasem niejasnym. Dlatego warto podejść do niego ostrożnie.
Przede wszystkim – web scraping możemy wykorzystywać do przeszukiwania witryn internetowych. Zawsze musimy jednak pamiętać o zasadach i prawach obowiązujących w internecie oraz poza nim. Nie każda strona pozwala na automatyczne zbieranie danych, a ignorowanie regulaminów może doprowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
To, czy web scraping jest legalny, często zależy od regulaminu strony. Wiele serwisów jasno określa, czy pozwala na użycie botów do zbierania danych. Czasem jest to całkowicie zabronione. W innych przypadkach trzeba wcześniej uzyskać zgodę.
Musimy też zwrócić uwagę na ochronę praw autorskich i własności intelektualnej. Dane na stronach mogą być chronione. Ich nieautoryzowane kopiowanie i wykorzystywanie może naruszać prawo i prowadzić do problemów z prawem.
W praktyce warto zawsze:
- przeczytać regulamin strony, z której chcesz pozyskiwać dane,
- sprawdzić, czy nie istnieją oficjalne kanały dostępu do danych (np. API),
- unikać zbierania bez odpowiednich zgód danych osobowych lub wrażliwych,
- konsultować się z prawnikiem, jeśli masz wątpliwości dotyczące zakresu dozwolonego korzystania.
Dobrą praktyką jest też stosowanie scraperów z rozwagą – by nie przeciążać serwerów i nie szkodzić właścicielom stron.
Przykład wdrożenia – web scraper w monitoringu dotacji
W naszej pracy spotkaliśmy się z firmą szkoleniową, która miała trudne zadanie – musiała codziennie sprawdzać aż 340 stron Powiatowych Urzędów Pracy. Ręczne przeglądanie tylu witryn zajmowało mnóstwo czasu i łatwo było o pomyłkę. Rozwiązaniem okazał się proces web scrapingu połączony z technologią sztucznej inteligencji.
Nasz bot regularnie odwiedza strony, zbiera aktualne informacje o dostępnych dofinansowaniach i przekazuje je w uporządkowanej formie. Dzięki temu firma oszczędza wiele godzin pracy, ma pewność, że niczego nie przeoczyła, a dane są zawsze aktualne i dokładne.
Przeczytaj więcej: Case study: data scraping, czyli robota dla bota
Podsumowanie
Web scraping to technika ekstrakcji danych ze stron internetowych. Pozwala zaoszczędzić wiele godzin pracy i szybciej docierać do cennych informacji, które normalnie trzeba byłoby wyszukiwać ręcznie. Możesz ją stosować do analizy konkurencji, śledzenia trendów rynkowych i cen czy zbierania opinii klientów. Jednym słowem tam, gdzie potrzebujesz zbierać dużą ilość danych.
Ale żeby scraping działał skutecznie i bezpiecznie, trzeba pamiętać o kilku ważnych rzeczach – przestrzeganiu prawa, zabezpieczeniach i regularnym dostosowywaniu scraperów do zmian na stronach.
Jeśli myślisz o wdrożeniu web scrapingu w swojej firmie – odezwij się do Jacka.