Kultura danych: co świat finansów zyskuje na wizualnym podejściu do analityki danych?

W czasach, kiedy danych jest coraz więcej, rośnie znaczenie sposobów ich skutecznego przekazywania. Wizualizacja danych jest użytecznym narzędziem pomagającym je zrozumieć. W miarę jak banki będą wykorzystywać coraz większy wolumen danych, właściwa wizualizacja pozwoli wykorzystać je w najlepszy możliwy sposób, wskazując ważne, choć nieoczywiste na pierwszy rzut oka szczegóły.

Po pierwsze: układ współrzędnych

Pierwszym graficznym przedstawieniem danych była oczywiście mapa, znana człowiekowi od wieków. Za pioniera wizualizacji danych można uznać Kartezjusza, który jako pierwszy przedstawił operacje matematyczne za pomocą dwuwymiarowego układu współrzędnych. Właściwym „ojcem” wizualizacji graficznej jest William, który jako pierwszy przedstawił dane za pomocą wykresów liniowych, słupkowych i kołowych.

Wizualizacja danych może być niezwykle efektywna, ponieważ pojemność kanałowa wzroku jest 10 razy większa niż dotyku i 100 razy silniejsza niż słuchu czy węchu. To dlatego w samochodzie na desce rozdzielczej kontrolki ostrzegawcze świecą na czerwono, a na mapie niziny są zaznaczone kolorem zielonym. Tam, gdzie liczy się szybkie zrozumienie przekazu, kolory i kształty sprawdzają się lepiej niż słowa. 

Przedstawione poniżej dane mogłyby mieć formę rzędów i kolumn cyfr. Przebicie się przez nie zajęłoby więcej niż chwilę. Ta metoda prezentacji zawsze przegra z ułamkiem sekundy potrzebnym do zrozumienia tego zgrabnego wykresu graficznego:

Autor: Rob Radburn, Tableaux.

Dziś wiedza dotycząca wizualizacji danych jest szeroko wykorzystywana w narzędziach IT, również w bankowości. Jak dokładnie wykorzystują one kolory i kształty, by szybko i sprawnie opowiadać o danych? Oto 4 sposoby, jak zaprezentować dane za pomocą narzędzia Tableau.

Skala czyni cuda

Spójny przestrzenny układ odniesienia sprawia, że rozmieszczenie elementów znacznie ułatwia ocenę przedstawionych danych. Przykładem jest tu wykres rozproszony oraz słupkowy.

Co ciekawe, nawet gdy zestawy danych różnią się od siebie, przedstawienie ich względem spójnej skali znacznie ułatwia odbiór, nadając im „wspólny mianownik”.

Autor: Takafumi Shukuya, Tableau.

Autor: David ó Cinnéide, Tableau.

Skromny słupek potrafi sporo

Popularne wykresy słupkowe mają kilka nieocenionych zalet. Po pierwsze długość może skutecznie reprezentować informacje ilościowe, ponieważ może skalować się do wartości danych, które reprezentuje. Ludzki mózg z łatwością rozpoznaje proporcje i ocenia długość, nawet jeśli obiekty nie są wyrównane. Słupki można też ustawić w takiej konfiguracji, by wskazywały konkretny kierunek, łatwo rozpoznawalny przez ludzkie oko. Do prezentacji danych zmieniających się w czasie można wykorzystać np. wykresy liniowe i trendowe.

Autor: Kelly Tan, Tableau.

Ciekawym dodatkiem do „klasycznych” słupków może być trójwymiarowość. Tam, gdzie słupki są prawie równe w odzwierciedleniu dwuwymiarowym, przedstawienie ich w 3D może poprawić precyzję odczytu.

„Tort” pracuje na Twoją korzyść

Wykresy kołowe umożliwiają zilustrowanie różnych wartości zawierających się w jednym zbiorze danych. Świetnie sprawdzają się szczególnie tam, gdzie trzeba porównać ze sobą dwie przystające jakości. Kąty pomagają w dokonywaniu porównań, zapewniając poczucie proporcji. Badania pokazują, że wykresy kołowe są tak samo efektywne jak wykresy słupkowe, chyba że istnieją więcej niż trzy części całości.

Autor: Idris Akilapa, Tableau.

Przy okazji okrągłych kształtów warto wspomnieć o wykresie bąbelkowym, który świetnie sprawdza się do prezentacji danych finansowych. Spełnia on funkcję wykresu punktowego z dodatkową informacją – wielkością bąbelka, która opisuje kolejną zmienną. 

Autor: Tamas Gaspar, Tableau.

Autor: Richard Speigal, Tableau.

Kolor opowiada historię

Kolor to nie tylko dekoracja. Najlepiej, gdy jest używany sensownie i strategicznie. Kolor powinien pomagać opowiadać historię i komunikować cel prezentowanego zbioru danych. Kontrastujące kolory powinny być stosowane tylko w przypadku różnic znaczeniowych w danych, aby zmniejszyć obciążenie poznawcze. Kolor może również podkreślać główne elementy wizualizacji. Rosnąca intensywność koloru może być intuicyjnie postrzegana jako liczby o rosnącej wartości. 

Brak koloru nie sprawia, że dobry wykres jest mniej efektywny. Szarość jest dobrym punktem wyjścia na etapie ideacji, ale po zidentyfikowaniu punktu skupienia zastosowanie koloru podkreśli te elementy.

Autor: Richard Speigal, Tableau.

Dziel się swoimi analizami z innymi

John Tukey, wpływowy amerykański matematyk i statystyk teoretyczny, powiedział: „Największa wartość obrazu jest wtedy, gdy zmusza nas on do zauważenia tego, czego nigdy nie spodziewaliśmy się zobaczyć”.

Prezentowanie danych w formie wizualnej przyspiesza naszą percepcję i pomaga zmniejszyć obciążenie poznawcze mózgu. Nie sporządzajcie więcej nieczytelnych raportów, przez które wasz odbiorca musi dosłownie brnąć! Raporty finansowe powinny, i mogą, być natychmiast rozumiane i wykorzystywane przez waszych rozmówców. Dzięki analityce i wizualizacji danych, już teraz możemy wykorzystać szansę na stworzenie jeszcze większej wartości dodanej, nie tylko w obszarze finansów.

Dla nas wizualizacja danych jest częścią firmowej strategii rozwoju. Wierzymy, że bez odpowiedniej prezentacji nie można w pełni wykorzystać danych i vice versa. Bez odpowiedniego rozwiązania, które aktywizuje i wykorzystuje dane w czasie rzeczywistym, nawet najładniejszy wykres jest do niczego.

Dlatego w przyszłości planujemy wykorzystać możliwości Tableaux w naszym autorskim rozwiązaniu, Payres. W międzyczasie jesteśmy otwarci na wszelkie projekty, które obejmują analizę i wizualizację danych. Bez względu na to, czy jest to ogromny arkusz kalkulacyjny, który chcesz uczynić strawnym, czy tylko garść liczb, zapraszam do kontaktu.